Բժիշկների Համաշխարհային Ասոցիացիայի (ԲՀԱ) ՀԵԼՍԻՆԿՅԱՆ ՀՌՉԱԿԱԳԻՐ
ԲՀԱ-ի 18-րդ գլխավոր ասամբլեա, Հելսինկի, Ֆինլանդիա, 1964 թ. հունիս
Բժշկի պարտականությունն է պահպանել և պաշտպանել հիվանդների առողջությունը, բարեկեցությունը և իրավունքները, ներառյալ բժշկական հետազոտություններին մասնակցողներինը։
Բժշկական հետազոտությունները պետք է իրականացվեն էթիկական չափանիշներին համապատասխան։ Երաշխավորվում է հետազոտության բոլոր սուբյեկտների նկատմամբ հարգանքը և նրանց առողջության և իրավունքների պաշտպանությունը:
Թեև բժշկական հետազոտությունների հիմնական նպատակը նոր գիտելիքներ ձեռք բերելն է, այս նպատակը երբեք չպետք է գերակայի հետազոտական առանձին սուբյեկտների իրավունքների և շահերի նկատմամբ:
Բժշկական հետազոտություններում ներգրավված բժշկի պարտականությունն է պաշտպանել մարդու կյանքը, առողջությունը, արժանապատվությունը, ամբողջականությունը, ինքնորոշման իրավունքը և հետազոտության սուբյեկտների անձնական տվյալների գաղտնիությունը: Հետազոտության սուբյեկտի պաշտպանությունը միշտ կրում է բժիշկը կամ այլ բժշկական մասնագետ, և ոչ մի դեպքում նման պատասխանատվություն չի կարող դրվել հետազոտության սուբյեկտի վրա, նույնիսկ եթե նա տվել է իր համաձայնությունը:
Մարդկային սուբյեկտների մասնակցությամբ հետազոտություններ կատարելու համար բժիշկները պետք է հաշվի առնեն ինչպես ազգային, այնպես էլ միջազգային էթիկական և իրավական նորմերն ու չափանիշները:
Ուսումնասիրությանը մասնակցությունից տուժած սուբյեկտներին պետք է երաշխավորվի համապատասխան փոխհատուցում և բուժում:
Հռչակագիրը բժշկի պարտականությունը սահմանում է հետեւյալ բառերով. «Իմ հիվանդի առողջությունը կլինի իմ հիմնական մտահոգությունը»
Իսկ Բժշկական էթիկայի միջազգային օրենսգրքում ասվում է. « Բժշկական օգնություն ցուցաբերելիս բժիշկը պետք է գործի ի շահ հիվանդի»:
ՀԵԼՍԻՆԿՅԱՆ ՀՌՉԱԿԱԳԻՐԸ ՊԱՀԱՆՋՈՒՄ Է
Մասնակցությունը հետազոտությանը պետք է լինի ԿԱՄԱՎՈՐ: Ոչ ոք, ով ի վիճակի չէ տալ տեղեկացված համաձայնություն, չի կարող ներառվել ուսումնասիրության մեջ։
Յուրաքանչյուր պոտենցիալ սուբյեկտ պետք է ստանա բավարար տեղեկատվություն նպատակների, մեթոդների, ֆինանսավորման աղբյուրների, ցանկացած շահերի հնարավոր բախման, առավելությունների, պոտենցիալ ռիսկերի, անհարմարությունների մասին։ Անհատը պետք է տեղեկացված լինեն ուսումնասիրությանը մասնակցելուց հրաժարվելու կամ ցանկացած պահի իր համաձայնությունը հետ կանչելու իր իրավունքի մասին։
Բժիշկը պետք է հիվանդին տրամադրի ամբողջական տեղեկատվություն հետազոտության մասին։ Հիվանդի ՝ հետազոտությանը մասնակցելուց հրաժարվելը կամ ուսումնասիրությունից հրաժարվելու որոշումը չպետք է ազդի բժշկի հետ հիվանդի հարաբերությունների վրա:
Մանրամասն` հղմամբ։