«Պետական պարտքի շեմը չբարձրացնելը հարցականի տակ կդնի մեր պարտավորությունները կատարելու Կոնգրեսի պատրաստակամությունը։ Սա կխաթարի ֆինանսների նախարարության արժեթղթերի հուսալիությունը , ինչպես նաև կսպառնա դոլարի ՝ որպես համաշխարհային պահուստային արժույթի կարգավիճակին»,- ասել է ամերիկացի առաջնորդը:
«Ամերիկայի վարկային վարկանիշը կընկնի, վարկերի տոկոսադրույքները կբարձրանան»,- հավելել է Բայդենը ՝ իր հանրապետական քաղաքական հակառակորդներին կոչ անելով դադարեցնել Կոնգրեսի ՝ ազգային պարտքի շեմի բարձրացման դեմ ելույթները:
«Հանրապետականները ոչ միայն հրաժարվում են իրենց աշխատանքը կատարելուց, այլև սպառնում են օգտագործել իրենց լիազորությունները, որպեսզի թույլ չտան մեզ անել մեր աշխատանքը ՝ տնտեսությունը ապահով պահել աղետալի իրադարձություններից: <…> Եթե դուք չեք ցանկանում օգնել երկիրը փրկելուն, ուրեմն հեռացեք ճանապարհից, որպեսզի այն չքանդեք»,- հավելեց ԱՄՆ նախագահը:
«Նրանք պետք է դադարեն ռուսական ռուլետկա խաղալ ԱՄՆ տնտեսության հետ»,- ասաց Ամերիկայի առաջնորդը:
Բայդենը հանրապետականների պահվածքը անվանել է «անխոհեմ և վտանգավոր»: «ԱՄՆ-ն այն երկիրն է, որը վճարում է իր հաշիվները: Միշտ այդպես է եղել <…> Պետական պարտքի սահմանաչափի բարձրացումը սովորաբար երկկուսակցական քայլ է: Եվ այդպես էլ պետք է լինի: Այսօր դա տեղի չի ունենում: Պատճառն այն է, որ մեզ անհրաժեշտ է բարձրացնել պետական պարտքի շեմը, մասամբ պայմանավորված է նախկին վարչակազմի (ղեկավար հանրապետական Դոնալդ Թրամփի) անխոհեմ հարկային քաղաքականությամբ և ծախսերով», — պնդեց Բայդենը:
Բայդենը նշել է, որ չի կարող երաշխավորել, որ ԱՄՆ-ն չի կատարի իր պարտքային պարտավորությունները: Ամերիկացի առաջնորդն ընդգծել է, որ այս խնդրի լուծումը կախված կլինի Կոնգրեսում հանրապետականների գործողություններից:
Նրան հարցրել են, թե հնարավո՞ր է այնպիսի իրավիճակ, երբ ԱՄՆ-ը չկարողանա մարել իր պարտքային պարտավորությունները, եթե ԱՄՆ Կոնգրեսը չբարձրացնի պետական պարտքի շեմը։
«Չեմ կարող հավատալ, որ վերջնական արդյունքը հենց այդպիսին կլինի, քանի որ հետևանքներն այնքան սարսափելի կլինեն: Ես դրան չեմ հավատում: Բայց կարո՞ղ եմ դա երաշխավորել: Եթե կարողանայի, կանեի, բայց չեմ կարող», — պատասխանեց Բայդենը:
«Դա կախված է Միթչ Մակքոնելից»,- ասաց նախագահը ՝ նկատի ունենալով ԱՄՆ Սենատում հանրապետական առաջնորդին:
Երկուշաբթի օրը Մակքոնելը նամակ ուղարկեց Սպիտակ տան ղեկավարին, որում նա հստակեցրեց, որ ամերիկյան վարչակազմը չպետք է հույս դնի հանրապետականների օգնության վրա ՝ պետական պարտքի շեմի հետ կապված խնդիրը լուծելու համար: Նա խորհուրդ տվեց Բայդենին «այս հարցով ուղիղ գնալ Կոնգրեսի դեմոկրատների մոտ»:
Մակքոնելի խոսքով ՝ հանրապետականներին չի գոհացնում այն իրավիճակը, երբ դեմոկրատները դիմում են հանրապետականներին միայն պետական պարտքի հարցում, իսկ մնացած բոլոր հարցերում գործնականում անտեսում են իրենց կարծիքը: «Արդեն երկուսուկես ամիս է, ինչ մենք նախազգուշացրել ենք, որ եթե ձեր կուսակցությունը ցանկանում է մենակ կառավարել, ուրեմն պետք է միայնակ զբաղվի պետական պարտքի շեմով»,- գրել է Մակքոնելը:
Անցյալ շաբաթ Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատը հաստատեց կառավարության պարտքի սահմանաչափի կասեցումը մինչև 2022 թվականի դեկտեմբերի 16-ը: Այժմ օրինագիծը պետք է քննարկվի Սենատի կողմից: Ամերիկյան ԶԼՄ-ները հավանականության մեծ աստիճանով կանխատեսում են, որ դա տեղի չի ունենա ՝ հանրապետականների հակադրության պատճառով:
Ավելի վաղ մինչև 2022 թվականի ավարտը պետական պարտքի սահմանաչափի կասեցման մեկ այլ օրինագիծ հավանության էր արժանացել Ներկայացուցիչների պալատի կողմից, սակայն այնուհետև ընթացակարգային քվեարկություն չէր անցկացվել:
ԱՄՆ -ի ֆինանսների նախարար Ժանեթ Յելենը ավելի վաղ ամերիկյան օրենսդիրներին ուղղված նամակում հայտարարել էր, որ իր գերատեսչության միջոցներն ամբողջությամբ կսպառվեն հոկտեմբերի 18-ից կարճ ժամանակ անց, եթե Կոնգրեսը մինչև այդ օրը չբարձրացնի պետական պարտքի շեմը կամ չկասեցնի փոխառությունների սահմանաչափը` դեֆոլտից խուսափելու համար: Նա կոչ է արել օրենսդիրներին «որքան հնարավոր է շուտ» քայլեր ձեռնարկել:
Մինչ այդ, Յելենը բազմիցս նախազգուշացրել էր Կոնգրեսին դեֆոլտի սպառնալիքի մասին և նշել, որ եթե կառավարության պարտքի սահմանաչափը չավելանա մինչև հոկտեմբերի 1-ը, երբ սկսվում է ԱՄՆ ֆինանսական տարին, կառավարության պարտավորությունները մարելու կարողությունը կարող է լրջորեն խաթարվել:
Կոնգրեսի հանրապետականները խոստացել են ձեռնարկել բոլոր հնարավոր միջոցները ՝ նախաձեռնությունը խափանելու համար: Նրանք պնդում են, որ Բայդենը և դեմոկրատները կրճատեն ծախսերը կամ այլ միջոցներ ձեռնարկեն պետական պարտքը նվազեցնելու համար:
Նշված շեմը թույլ չի տալիս ԱՄՆ ֆինանսների նախարարությանը թողարկել նոր պետական պարտատոմսեր` պետական գործունեության ֆինանսավորման համար: 2019 թվականի օգոստոսին այս շեմը հասավ 22 տրիլիոն դոլարի, և դրա աճը կասեցվեց մինչև 2021 թվականի հուլիսի վերջ: Քանի որ օրենսդիրներին չի հաջողվել բարձրացնել այն, օգոստոսի 1-ից պարտքի շեմը հասել է օրենսդրորեն սահմանված առավելագույն արժեքին: