«Նրանք իրենց զինվորներին շղթայում էին մարտական հենակետերում, որպեսզի չփախչեն: Սա բարբարոսություն է, վայրենություն է սեփական զինվորի նկատմամբ». Ալիև

Ստորև նրա երեկվա ու այսօրվա ելույթների ուշագրավ մասեր են:

1) Մեջբերումներ երեկվա ելույթից (ք.Բաքու, 12 ապրիլ, 2021թ.)`

«Մենք աշխարհում ներկայացել ենք` որպես հաղթող ժողովուրդ: Մինչդեռ, Հայաստանը պարտված երկիր է, մեր առջեւ ծնկի եկած երկիր, գլուխն ու վիզը ծռած երկիր է, և միշտ այդպես կլինի: Երբ տեսնում ենք իրենց կատարած ոճրագործությունները, սարսափում ենք: (…) Նրանք մզկիթներում կովեր ու խոզեր են պահել, անարգել են ողջ մահմեդական աշխարհը, ավերել գերեզմաններ, փորել գերեզմանները և հանել թաղված մարդկանց ոսկե ատամները: Եթե սա վայրի չէ, ի՞նչ է: Վայրին գուցե դեռ մեղմ բառ է: Ամբողջ աշխարհը տեսավ, թե որն էր նրանց հիմնական գաղափարական գործոնը: Իբրև թե դրանք փոքրաթիվ, բայց քաղաքակիրթ, մեծ քաղաքակրթություն ունեցող ժողովուրդ են՝ շրջապատված վայրի մահմեդականներով: Այս մասին ասվում էր Եվրոպայի յուրաքանչյուր անկյունում: Ռուսաստանում ամենուր ասում էին՝ օգնեք մեզ, թե չէ մեզ այստեղ կխեղդեն: Հիմա բոլորը տեսել են, թե որն է դրա քաղաքակրթությունը, ո՞րն է դրա մշակույթը, ո՞րն է դրա բարոյականությունը: Նա բարբարոս է, ով քանդում է գերեզմանները, փորում, հանում մահացածների ոսկե ատամները և մզկիթում խոզեր պահում, նա այլ անուն չունի»։

«Ես ասել էի, որ հայկական առաջին պետությունը [նկատի ունի ներկայիս ՀՀ-ն] ստեղծել են մեր պատմական հողում: 1918 թ․ Ադրբեջանի Ժողովրդավարական Հանրապետության առաջին որոշումներից մեկը Իրևանը Հայաստանին տալն ու մայրաքաղաք դարձնելն էր: Ես դատապարտել եմ դա: Ես ասել եմ, որ դա դավաճանություն էր, աններելի դավաճանություն: Ադրբեջանի Ժողովրդավարական Հանրապետությունը ադրբեջանական ժողովրդին մեծ ծառայություններ է մատուցել, բայց մենք չպետք է կոծկենք պատմությունը, մենք պետք է իմանանք այն: Մենք պետք է իմանանք, որ 1918-1920 թվականներին (…) մենք Իրևանը նվիրեցինք Հայաստանին: Մինչդեռ այդ ժամանակ Իրևանի ներկայացուցիչները առարկում էին: Ոչ ոք ուշադրություն չդարձրեց նրանց ձայնին:»։

«Մարտի դաշտում (…) ոչնչացվեց հայկական բանակը: Տասը հազար դասալիք ունեցող բանակը խայտառակություն է: Նրանք իրենց զինվորներին շղթայում էին մարտական հենակետերում, որ որպեսզի չփախչեն: Սա բարբարոսություն է, վայրենություն է սեփական զինվորի նկատմամբ:»:

«Հողերը հավերժ կարող էին մնալ հայի ոտքի տակ։ (…) Հայաստանին պետք է փակուղու մեջ մտցնեինք։ Բոլոր տրանսպորտային, կոմունիկացիոն, էներգետիկ ուղիներն այնպես անցկացրինք, որ Հայաստանից դուրս մնա։ (…) Հայաստանը ընկավ փակուղու մեջ։ Սա ինքնին հանգեցրեց նրան, որ Հայաստանից զանգվածային արտագաղթ սկսվեց։ Հենց արտագաղթ է լինում, շուկան փոքրանում է, իսկ շուկայի փոքրանալու դեպքում ոչ ոք ներդրում չի անում։ Մարդ պետք է խելագար լինի, որ այդ տարիներին և հատկապես հիմա Հայաստանում ներդրումներ անի:»։

2) Մեջբերումներ այսօրվա ելույթից՝

«Նոր հայացք Հարավային Կովկասին. Զարգացումն ու համագործակցությունը հակամարտությունից հետո» վերտառությամբ միջոցառմանը ADA համալսարան (Ադրբեջանի դիվանագիտական ակադեմիայի համալսարան, ք.Բաքու, 10-13 ապրիլ, 2021թ.).

«Մենք ուզում ենք՝ երիտասարդ սերունդն իմանա, որ Զանգեզուրը Ադրբեջանի պատմական հողն է։ Զանգեզուրը Հայաստանին է տրվել 1920 թվականին՝ 101 տարի առաջ։ Մինչև դա այդ տարածքը մերն էր։ Գյոյչա լիճը նրանք անվանում են Սևանա լիճ։ Ընդամենը նայեք 20-րդ դարի սկզբի քարտեզին, և դուք այնտեղ Սևան չեք տեսնի։ Նույնը վերաբերում նաև Իրևանին (Երևանին)։ Նրանք ավերել են Իրևանի պատմական հատվածը։ Դա ակնհայտ փաստ է, ադրբեջանցիները, այդ թվում՝ իմ նախնիները, ապրել են այնտեղ։

Ես ասել եմ, որ մենք վերադառնալու ենք այնտեղ։ Ես չեմ ասել, որ վերադառնալու ենք տանկերով։ Ասել եմ, որ վերադառնալու ենք։ Եթե մենք վերադառնում ենք Զանգեզուրի միջանցքին, եթե օգտագործում ենք այդ ճանապարհը, ապա ինչո՞ւ չվերադառնալ Իրևան։ Ժամանակը կգա, մենք դա կանենք։ Ես արտահայտում եմ իմ դիրքորոշումը»։

——————

Առհասարակ, Ադրբեջանի նախագահի երեկվա «պուրակի» բացմանը և այսօրվա ելույթներն ինչպես էթնիկ, այնպես էլ կրոնական հիմքերով Հայաստանի ու Արցախի ողջ բնակչության, ողջ հայ ժողովրդի նկատմամբ պետական բարձր մակարդակով ատելության ու թշնամանքի, ֆաշիզմի քաղաքականության ապացույց են:

Դրանցում անընդհատ ընդգծվում է Ադրբեջանի ժողովրդի առավելությունները (բարոյականություն, մտավոր կարողություններ և այլն) Հայաստանի ու Արցախի ողջ բնակչության, ողջ հայ ժողովրդի նկատմամբ՝ ի հաշիվ արժանապատվության հրապարակային նվաստացման և պատմական փաստերի բացահայտ աղավաղման:

Սրանք են հենց ադրբեջանական վայրագությունների ու դաժանությունների, խոշտանգումների հիմքում ընկած ֆաշիզմի ու ցեղասպան քաղաքականության հիմքերը:

Որպես Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպան՝ հատուկ ընդգծում եմ, որ ՀՀ որևէ ժամանակաշրջանի իշխանություն երբևէ Ադրբեջանի ժողովրդի, Ադրբեջանում ապրող սովորական մարդկանց նկատմամբ ատելության կամ թշնամանքի պետական քաղաքականություն չեն վարել ու չի վարում:

Ադրբեջանի նախագահի ելույթներից այս մեջբերումները ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմում ներկայում թարգմանվում են, համապատասխան ընդգծումներով կուղարկվեն միջազգային, այդ թվում՝ իրավապաշտպան միջպետական կառույցներին, ինչպես նաև կօգտագործվեն մեր վերլուծություններում և իրավապաշտպան առաջարկներում:

Արման Թաթոյան

Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպան

“An Armenian is a barbarian who digs graves, digs and removes the golden teeth of the dead.” — Remarks at the opening of the “park” by he President of Azerbaijan; proof of fascism and genocidal policy.

Below are some of the highlights of his speeches yesterday and today.

1) Excerpts from the speech in Baku (April 12, 2021).

“We have presented ourselves to the world as a victorious people. Meanwhile, Armenia is a defeated country, a country that is kneeling before us, a country with its head and neck bent, it will always be so. When we see their atrocities, we are horrified. (…) They kept cows and pigs in mosques, disrupted the whole Muslim world, destroyed graves, dug graves, and extracted the golden teeth of buried people. If this is not wild, what is? Wild may still be a soft word. The whole world saw what their main ideological factor was. It is as if they are a small but civilized people with a great civilization, surrounded by wild Muslims. This was said in every corner of Europe. Everywhere in Russia they said, help us or we will be drowned here. Now everyone has seen what its civilization is, what its culture is, what its morality is. He is a barbarian who digs graves, digs, removes the golden teeth of the dead, keeps pigs in the mosque, he has no other name.

“I said that the first Armenian state [meaning the current Armenia] was created on our historical land. One of the first decisions of the Democratic Republic of Azerbaijan in 1918 was to give Yerevan to Armenia and make it its capital. I condemned it. I said it was a betrayal, an unforgivable betrayal. The Democratic Republic of Azerbaijan has rendered great services to the Azerbaijani people, but we must not hide the history, we must know it. We should know that in 1918-1920 (…) we gave Yerevan to Armenia. Meanwhile, the representatives of Yerevan were objecting at that time. Nobody paid attention to their voice.”

“The Armenian army was destroyed on the battlefield (…). The army of ten thousand deserters is a disgrace. They chained their soldiers to military bases to prevent them from escaping. This is barbarism, savagery against one’s own soldier.”

“The lands could remain under the feet of Armenians forever. (…) We should have put Armenia in a deadlock. We built all the transport, communication and energy routes in such a way that it left Armenia. (…) Armenia fell into a deadlock. This in itself led to the beginning of mass emigration from Armenia. As soon as there is emigration, the market shrinks, and if the market shrinks, no one invests. “One must be crazy to invest in Armenia in those years, especially now.”

2) Excerpts from today’s speech (April 13, 2021):

“A new look at the South Caucasus. Development and Cooperation after the Conflict.” — ADA University (University of the Diplomatic Academy of Azerbaijan, Baku, April 10-13, 2021).

“We want the young generation to know that Zangezur is the historical land of Azerbaijan. Zangezur was given to Armenia in 1920, 101 years ago. Before that, that area was ours. They call Lake Goycha Lake Sevan. Just look at the map of the early 20th century, you will not see Sevan there. The same applies to [sic] Yerevan). They destroyed the historical part of Yerevan. It is an obvious fact that Azerbaijanis, including my ancestors, lived there.

I said we would go back there. I did not say that we would return with tanks. I said we would return. If we return to the Zangezur corridor, if we use that road, then why not return to Yerevan? The time will come, we will do it. I express my position.”

——————

In general, the speeches at the opening of the “park” by the President of Azerbaijan are proof of the policy of hatred, enmity and the fascism towards the entire population of Armenia and Artsakh, both on ethnic and religious grounds.

They constantly emphasize the advantages of the Azerbaijani people (morality, intellectual abilities, etc.) compared to and toward the entire population of Armenia and Artsakh, the entire Armenian people, at the expense of public humiliation of dignity, and open distortion of historical facts.

These are the foundations of fascism and genocidal policies underlying Azerbaijani atrocities, cruelty and torture.

As the Human Rights Defender of Armenia, I emphasize that the government of the Republic of Armenia has never pursued a state policy of hatred or enmity towards the people of Azerbaijan and ordinary people living in Azerbaijan.

These quotes from the speeches of the President of Azerbaijan are currently being translated by the staff of the Human Rights Defender of the Republic of Armenia and will be sent to international and human rights interstate structures, and they will be utilized in our analysis and human rights proposals.

Arman Tatoyan

The Human Rights Defender of Armenia

Армянин это варвар, который рушит могилы, роет и извлекает золотые зубы похороненных людей. Сегодняшние выступление президента Азербайджана и выступление во время открытия “парка” являются доказательством фашизма и политики геноцида.

Ниже приведены примечательные части из его вчерашнего и сегодняшнего выступлений.

1) Цитаты из вчерашнего выступления (г. Баку, 12 апреля 2021 г.):

“Мы — победившая нация в мире. Между тем Армения — побежденная страна, страна, которая преклоняет колени перед нами, страна, склонившая голову и шею, так будет всегда. Когда мы видим их зверства, мы ужасаемся. (…) Они держали коров и свиней в мечетях, оскорбляли весь мусульманский мир, разрушили могилы, рыли могилы и извлекали золотые зубы похороненных людей. Если это не дикость, то что? “Дикий” может быть даже мягкое слово. Весь мир увидел, что является их главным идеологическим фактором. Будто бы они маленький, но цивилизованный народ с большой цивилизацией, окруженный дикими мусульманами. Об этом говорилось во всех уголках Европы. В России повсюду говорили: помогите нам, а то нас здесь задушат. Теперь каждый увидел, что такое его цивилизация, какова его культура, какова его мораль. Он варвар, который разрушает могилы, копает, извлекает золотые зубы похороненных людей, держит свиней в мечетях, другого имени у него нет”.

“Я сказал, что первое армянское государство [имеется в виду нынешняя Армения] было создано на нашей исторической земле. В 1918 году одним из первых решений Азербайджанской Демократической Республики была выдача Иревана Армении и превращение его в столицу. Я осудил это. Я сказал, что это было предательством, это было непростительным предательством. Азербайджанская Демократическая Республика оказала азербайджанскому народу огромные услуги, но мы не должны скрывать историю, мы должны ее знать. Мы должны знать, что в 1918-1920 годах (…) мы отдали Иреван Армении. Между тем представители Иревана тогда возражали. Никто не обратил внимания на их голос”.

“Армянская армия была уничтожена на поле боя (…). Армия из десяти тысяч дезертиров это позор. Они приковывали своих солдат к боевым позизиям, чтобы не убегали. Это варварство, жестокость против собственного солдата”.

“Земли могли навсегда остаться под ногами армян. (…) Надо было поставить Армению в тупик. Мы построили все транспортные, коммуникационные и энергетические маршруты таким образом, чтобы они обходили Армению. (…) Армения зашла в тупик. Это само по себе привело к началу массовой эмиграции из Армении. Как только появляется эмиграция, рынок сокращается, а если рынок сокращается, никто не вкладывает средства. Человек должен быть сумасшедшим, чтобы в те годы и особенно сейчас инвестировать в Армению”.

2) Цитаты из сегодняшнего выступления:

“Новый взгляд на Южный Кавказ, развитие и сотрудничество после конфликта” заголовок к мероприятию университета ADA (Азербайджанская дипломатическая академии, г. Баку, 10-13 апреля, 2021 г.).

“Мы хотим, чтобы молодое поколение знало, что Зангезур это историческая земля Азербайджана. Зангезур был передан Армении в 1920 году — 101 год назад. До этого эта территория была нашей. Они называют озеро Гейча озером Севан. Достаточно взглянуть на карту начала 20 века и вы Севана там не увидите. То же самое и с Иреваном (Ереван). Они разрушили историческую часть Иревана. То, что здесь жили азербайджанцы, в том числе и мои предки, — очевидный факт”.

“Я сказал, что мы вернемся туда. Я не говорил, что мы вернемся с танками. Я сказал, что мы вернемся. Если мы возвращаемся в Зангезурский коридор, если мы используем эту дорогой, то почему бы не вернуться в Иреван? Придет время, мы это сделаем. Я выражаю свою позицию”.

___________________

В целом, вчерашнее выступление на открытии «парка» и сегодняшние выступление президента Азербайджана являются доказательством политики ненависти, вражды и фашизма по отношению ко всему населению Армении и Арцаха как по этническому, так и по религиозному признаку.

Они постоянно подчеркивают преимущество азербайджанского народа (нравственность, интеллектуальные способности и т. д.) над населением и всем народом Армении и Арцаха, за счет публичного унижения достоинства, открытого искажения исторических фактов.

Имено это зверство, жестокость, пытки лежат в основе фашизма и политики геноцида азербайджанцев.

Как Защитник прав человека Армении, я подчеркиваю, что правительство Республики Армения никогда не проводило государственной политики ненависти или вражды по отношению к азербайджанскому народу и простым людям, живущим в Азербайджане.

Эти цитаты из выступлений президента Азербайджана в настоящее время переводятся в аппарате Защитника прав человека Республики Армения и с соответствующими акцентами будут разосланы в международные, в том числе правозащитные межгосударственные структуры, а также будут использованы в наших анализах и в правозащитных предложениях.

Арман Татоян

Защитник прав человека Республики Армения